*چطور تنبيه کنيم
همة والدين در مورد تنبيه, عقايد شخصی مخصوص داردند. چه آن هايي ک آن رامی پذيرند و يا رد می کنند. از تنبيه به عنوان يک روش آوزشی مناسب برای کودکاتنشان استفاده می کنند... وقتی که کودکتان را به اتاقش می فرستيد, زمان تماشاکردن تلويزيون را محدود می کنيد و به او اجازه بازی کردن با اسباب بازي مورد علاقه اش را نمی دهيد؛يا وقتی که به دنبال نزديک شدن کودک به اجاق گاز, فرياد می شکيد:«نکن!» در واقع برای اصلاح رفتارها از از اصول تنبيع استفاده کرده ايد.
اگر می توانستم.کودکمان را فقط با استفاده از روشهای مثبت تربيت کنيم,خيلي عالی بود؛ اما نمی توانيم برای آموختن الگوهای رفتاری شايسته, هم روشهای مثبت و هم منفی لازم هستند. ما قصد نداريم تنبيه را بپذيرم يا رد کنيم. بلکه می خواهيم روش آن را بياموزيم تا هنگامی که تنتبيه به آن يک روش آن را بياموزيم تا هنگامی که به عنوان يک روش تربيتي ضروری بود, تأثير بيشتری داشته باشد.
تنبيه  به تنهايي نمی تواند نتايج دلخواه را فراهم کند. زيرا به طور کلی روشی منفی است. اين روش به کودک می آموزد که چه کاری را نبايد انجام دهد. اما نمی آموزد که چگونه بايد رفتار کند. وقتی تنبيه را بدون تقويت رفتار شايسته به کار می بريم, کودک نمی داند رفتاناپسندش را با چه رفتاری جايگزين کند.
هيتر سه ساله برای رسيدن به يک ليوان از صندلی بالا می رود. مادرش او را از صندلی پايين می گذراد و ه خاطر بالا رفتن از آن او را سرزنش می کند. هيتر گريه می کند و می گويد, «ديگر نمی روم بالا,مامان». تا اين مرحله خوب است؛ اما اين دختر بچه نمی آموزد که می تواند از جاي امن تر ليوان بردارد, يا دفعه بعد بايد از کسی کمک بخواهد. او آموخته است که چه کاری را نکند؛ ولی ياد نگرفته که چه بايد بکند.
به علاوه , تنبيه وقتی مؤثر است که موقتی باشد چون وقتی از يک تنبيه به دفعات زياد استفاده شود, تأثيرش را از دست می دهد. والدين مکرراً جيزهايي شبيه به اين را به ما می گويند:«اولين باری که کارل را تنبطه بدنی کردم, خيلي گريه کرد و پس از آن , برای مدت طولانی رفتارش تصحيح شد, اما حالا که مرتباً به خاطر رفتارهای نادرستش تنبيه بدنی می شود, هيچ تأثيری نداردو به نظر هم نمی رسد که به هيچ وجه اهميتي بدهد.»
اين يک واکنش تطبيقي کلاسيک است, و به سبب همطن اثر است که ما تنبيه بدنی را به عنوان شکلی از تنبيه توصيه نمی کنيم.
از آنجايي که گاه تنبيه به عنوان يک روش مديريت, لازم می شود* اين پرسش شکل می گيرد که : پس چه وقت و چگونه می توانيم از آن استفاده کنيم؟ ما اين اصول را پيشنهاد می کنيم:
تنبيهي را انتخاب کنيد که رفتار ناخواسته را کاهش دهد
تنبيه فقط هنگامی مؤثر قلمداد می شود که بروز رفتار نامناسب را کاهش دهد. در بسياری از مواقع , کودکان را برای تنبيه به دفتر مدير مدرسه می فرستند؛ ولی همان طور که انتظار می رود, نتيجه ای عايد نمی شود. دانش آموز از انجام تکاليف خودداری می کند و از منتظ ماندن در دفتر مدرسه لذت می برد, پس رفتارش با بی توجهی تقويت می شود.
تنبيه بدنی,ايجاد محدوديت و گرفتن اسباب بازي ها يا امتيازات خاص (مانندتماشاي کارتن) در صورتی «تنبيه» تلقي می شوند که مؤثر واقع شوند.
برای نمونه, مايکل 9 ساله را برای کتک زدن به خواهرش به اتاقشش فرستادند.او در آنجا با کامپيوتر و اسباب بازی هايش مشغول بازی شد. وقتی مادرش به او گفت که می تواند از اتاقش بيرون بيايد, او در حال تماشای کارتن مورد علاقه اش بود. او حتی فراموش کرده بود که تنبيه شده است. به علاوه , وقتی از اتاق خارج شد, خواهرش را دوباره کتک زد تا باز به اتاقش فرستاده شود.
پس نصيحت ما اين است که نخست نتايج تنبيه را بررسی کنيد. اگر رفتار هدف کاهش يافته بود, می توانيد دوباره از آن نوع تنمبيه استفاده کنيد. در غير اينصورت, تکرار آن تنبيه سودی ندارد و بايد روش ديگری را بيازماييد.
از تنبيه در کنار روش های مثبت استفاده کنيد.
وقتی تنبيه را به عنوان يک روش انتخاب می کنيد, بايد به کودک اموزش نيز بدهيد. تنبيه به تنهايي رفتار خوب را به کودک نمی آموزد. برای تشويق کودک به انجام آنچه می خواهيد , بايد تفهيمش کنید, به او آموزش دهد و در صورت اصلاح رفتار مزبور, پاداشی برايش در نظر بگيريد. اگر کودکتان را بخاطر دويدن به سمت خيابان تنبيه کرديد, سپس بايد روش عبور از خيابان را به آموزش دهيد. و در نهايت بخاطر منتظر ماندن در خيابانيا عبور محتاطانه از خيابان, او را تحسين کنيد. با اين روش تأثير تنبيه بيشتر خواهد شد.
برای اصلاح رفتار به کودک فرصت دهيد.
هدف از تنبيه, اصلاح رفتار کودک است پس بايد به او فرصت بدهيد تا آموخته هايش را نشان دهد.اگر تنبيه طول بکشد, مکن است کودک فرصت پيدا نکند که رفتار خود را اصلاح کند. کودک دير به خانه می آيد, يا وقتی برای چندمين بار به درخواست شما برای صرف شام توجهی نمی کند, ممکن است عصبانی شو.يدو برای يک ماه به او اجازه بيرون رفتن از خانه را ندهيددر آن يک ماه او نمی تواند نشان دهد که زود به خانه برگشتن پس از بازی يا حضور به موقع در سر ميز شام را آموخته است. او آن قدر از اين نتيجه   می رنجد که پنهاني از خانه خارج می شود يا مانند يک حيوان زندانی رفتار می کند.
اما اگر تنبيه او چنين بود که مي بايست برای دو روز بلافاصله پس از تعطيل شدن از مدرسه به خانه می آمد, روز سوم فرصت می داشت تا اصلاح رفتار خود را نشان دهد و ظرف يک ماه اعتماد شما را جلب کند.
تنبيه بدنی بايد کنترل شده و مختصر باشد.
ما به عنوان يک اصل, تنبيه بدنی را توصيه نمی کنيم. اما در موارد استثنايي نيز وجود دارد. برای نمونه اگر کودک دو ساله شما می خواهخد يک سوزن را داخل پريز برق فرو کند, ممکن است فرياد بزنيد«نکن!» و بعد بلافاصله سوزن را از او بگيريد و با دست ضربه کوچکی به پشت دستش بزنيد. برای يک بچه کوچک , اين روش بسيار مناسب تر از يک نطق بی سرو ته درباره خطرات الکتريسيته است!
روش مؤثر ديگر اين است که دست بچه را در حالی که مؤکداً او را از عملی نهی می کنيد بگيريد. ارزش اين عمل در مواردی است که ممکن است از کوره در برويد و کودک را به شدت کتک بزنيد.
هرگز هنگامم عصبانيت از تنبيه بدنی استفاده نکنيد. اگر می خواهيد اين روش را بکار بگيريد, بهتر است به جای يک واکنش احساسی و هيجتنی, به يک اقدام سنجيده دست بزنيد. به اين معنی که عمل شما بايد هدفمند, مختصر و کنترل شده باشد. ما معتقديم که محدوديت های خارجی تنبيه بدنی بايد در حد يک ضربه کوچک به پشت دست يا کفل کودک باشد, آن هم با کف دشت. هر تنبيهی بيش از اين می تواند زيانبار باشد. هر گز برای تنبيه از ترکه,کمربند, خط کش يا امثال آن استفاده نکنيد.
سعی کنيد به جای تنبيه بدنی از روش های ديگر نظير محروم کردن موقتی, تصحيح بيش از حد و اشکال ديگر تنبيه نظير محدود کردن و گرفتن برخی امتيازات استفاده کنيد.
يادتان باشد بهترين روشهای تربيتی عبارتند از : پی آمدهای مثبت و منفی که برای تغيير يک رفتار , طراحی و اجرا شده اند. ( دکتر گاربر )

مشکلات صبحگاهی

*غرغر صبحگاهی
بعضی از مردم با روحيه ای سرشار از شادی ونشاط از خوا ب برمی خيزند, اما بعضی ديگر, هنگام صبح از روحيه مناسبی  برخوردار نيستند و آن قدر غرغر می کنند که شادابی را از ديگران هم می گيرند.
همة مردم حتی کودکان – حق دارند گاهي غرغر کنند. مراحلی در رشد کودک وجود دارد که می توان از آنها به غرغر کردن تعبير کرد. مثلاً در حدود 2سالگی کودکان شروع به اظهار وجود و اعلام عدم وابستگی می کنند . اين کار را با دادن جواب«نه» به تمام پرسشها و درخواست ها انجام می دهند که می تواند به آساني توسط والدين به عنوان رفتار منفی و غر غر کردن تعبير شود که در واقع اين طور نيست. کودکانی که به سن بلوغ نزديک می شوند, دم دمی مزاج, زود زنج و حساس می شوند که اين نيز حالتی کاملاً طبيعي است.
اگر کودک شما معمولاً صبح ها شاداب است ولی گاهی به طور غير منتظره ای صبح ها شروع به غرغرکردن می کند, مي تواند نشانگر اين باشد که چيزي(مثلاً خواب کم, بيماری يا فشار عصبی) او را آزار می دهد. اين مشکلات نبايد مورد بی توجهی قرار گيرند. ديگر قسمت های کتاب نيز ديدگاه يا راه حل های ديگری را دراين زمينه به شما ارائه می دهند.
اين بخش به ارائه راه حل هايي در مورد کودکانی می پردازد که عادت دارند هميشه نق بزنند و به نظر     می رسد که هميشه از دنده چپ بر می خيزند. با اين حال, اين راه حل ها را در مورد کسانی که گهگاه اين طور هستند,نيز بکار ببريد.

زمان برخاستن را تغییر دهید .
بعضی از کودکان به این دلیل با خلق و خوی بد از خواب بر می خیزند که معمولاً در وسط یک رویا از خواب بیدار می شوند . در این گونه موارد ، سعی کنید زمان بیدار شدن کودک رت به تعویق بیندازید یا اینکه از یک ساعت جیر جیرکی استفاده کنید تا کودک به آرامی با صدای موسیقی لز خواب بر خیزد .
به شوخی برگزار کنيد.
می توانيد با استفاده از شوخي يا خنده کودک را راه بياندازيد واو را از بدخلقی بيرون بياوريد. با اين جال, بايد اذعان کرد که گاهی طنز و شوخی نتيجه ای کاملاً برعکس دارد و کودک نق نقو را عصبانی تر هم    می کند. اگر  در مورد شما هم چنين اتفاقی افتاد, صحنة کمدی را بلافاصله قطع کنيد.
•    تأتر بازی کنيد. با نمايش حرکات کودک و نشان دادن اعمال کودک به خودش, سعی در فهماندن زشتی کارش بکنيد. در اين کار , از اغراق کمک بگيريد  و با يک نمايش معروف که چنين شخصيتی را نشان    می دهد, اجرا کنيد.
•    روی حالت بدخلقی و نق ردن کودک اسم بگذاريد. در هنگام صبحانه مقايسه ای ترتيب دهيد تا بهترين نام را روی يک آدم بداخلاق که فرضاً در تلويزيون ديده ايد, بگذاريد. از اسم انتخاب شده بدين ترتيب برای از بين بردن بدخلقی استفاده کنيد:
«وای دوباره آقای فلانی آمد.»  (فلانی نام آدم بدخلقی است که در مسابقه انتخاب شده است.
•    بدخلقی ها را «بچلانيد». اين روش اغلب در مورذ کودکان خردسال مؤثر واقع می شود. کودک را به آرامی درون بازوان خود نگه داريدو به آرامی او را فشار دهيد و در عين حال به او بگويد که شما در حال بيرون کشيدن اخلاق بد از بدن او هستيد
 
رفتار بد کودک را به او نشان دهيد.
اغلب کودک نمی داند که خلق بد او چه تأثيري روی اشخاص ديگر که با او زندگی می کنند می گذارد. در هنگام روز و مدتی بعد از سر زدن رفتار ناپسندش, با او صحبت کنيد و به او کمک کنيد که رفتار بد خود را مجسم کند. يک کتاب کودکانه دراين مورد بخوانيد و سپس در مورد اينکه چطور يک نفر می تواند روزهمة افراد خانواده را خراب کند, صحبت کنيد. از کودک بخواهيد برای تغيير اين رفتار راههايي را پيشنهاد کند. ( دکتر گاربر )
*کودکانی که صبحانه نمی خورند.
آيا کودک شما ترجيح می دهد که صبحانه نخورد ؟ آيا هر روز صبح سر اين مسأله که کودک قبل از رفتن به مدرسه يا بازي, غذای کافی بخورد درگيري داريد؟ نگاه دقيقي به عادتهای صبحگاهی خود بيندازيد؛ زيررا الگو, بهترین معلم است. اگر هر روز سر ميز می نشينيد تا صبحانه لذيذي را صرف کنيد, بدون شک
فرزند شما نيز چنين خواهد کرد. سعی کنيد همگی باهم و به شکلی خوشايندو بدون عجله غذا صرف کنيد. سعی کنيد از صبحانه لذت ببريدو نشان دهيد که واقعاً خوشحاليد.
اگر با وجود نشان دادن يک الگوی خوب, هنوز کودک از خوردن صبحانه امتناع می ورزد, آن را تبديل به يک درگيری شديد بين خودتان نکنيد.
به جای آن می توانيد از راه حلهای زير استفاده کنيد.
صبحانه را مختصر کنيد.
اگر کودک شما ناهار را به صبحانه ترجيح می دهد, به او يک صبحانه مختصر و يک ناهار مفصل بدهيد. اين برنامه در حالتی که صبحانه انرژی کافی را برای تمام مدت صبح  فراهم کرده است وتا هنگام صرف ناهار , کودک از نظر انرژي کمبود ندارد, مشکلی ايجاد نمی کند.
 
موقع صرف صبحانه با کودک همراه باشيد.
کودکان خردسال نبايد هنگام صبحانه تنها رها شوند؛ حتی کودکان بزرگتر نيز دوست دارند همراهی داشته باشند. اگر نمی توانيد هنگامی که کودک صبحانه می خورد , با او سر ميز بنشينيد . معمولاً يک عروسک يا حيوان پارچه ای برای اين کار مناسب است, ولی حتی وسايل جالبی نظير راديو, تلويزيون ياکتاب مصور نيز ممکن است همين تأثير را داشته باشد. اگر گهگاه کودک زير نظر شما هنگام صرف صبحانه تلويزيون تماشا کند, اشکالی ندارد. با اين حال, بايد مراقب باشيد که اين کار بصورت يک عادت در نيايد . ( دکتر گاربر )

مشکلات شبانگاهی
*کودکانی که هنگام شب راه می روند.
تخمين زده شده است که ده تا پانزده درصد کودکان دست کم يک بار در کودکی در خواب راه رفته اند.بيشتر آنها اين رفتار را ترک می کنند؛ ولی حدود 2درصد آنها تا هنگام بلوغ نيز اين کار را ادامه    می دهند. در خواب راه رفتن يا خواب گردی تظاره بدنی[منظور رؤيای شبانه] نيست و همچنين با مشکلات روانی و يا تنش های عاطفی ارتباطی ندارد. زيرا حتی در هنگامی که کودک خواب می بيند نيز اتفاق نمی افتد. به نظر می رسد که اين مسئله ارثی و خانوادگی باشد.
وقتی کودکی درهنگام شب راه می رود, چشم هايش باز ولی خيره و بيرون زده است و اين طور به نظر می رسد که جايي را نمی بيند.اين راه رفتن ها که بين چند دقيقه تا يک ساعت طول می کشد, معمولاً ضرری ندارد, به جز اينکه کودکان(يا بالغينی) که بدون مراقبت کسی در خواب عميق در حال قدم زدن هستند می توانند به خودشان آسيب بزنند.
اين بداتنم معناست که شما به عنوان پدر يا مادر, بايد راههايي را پيدا کنيد که وقتی کودک در خواب راه   می رود, به خودش آسيب نرساند.اين به معنای مجبور کردن و ترساندن کودک نيست,زيرا مجبورکردن و ترساندن کودک می تواند خطرناک تر از خواب گردی کودک باش.در عوض فکر خود را روی ترتيب دادن محيطي آرام و امن که در آن کودک آسيب نمی بيند و يا بکار بردن وسايلی که به سرعت, راه رفتن او در هنگام شب را مشخص کنند,متمرکز کنيد. از کودکان بزرگ تر بخواهيد که در اين مورد , راههای مناسبی پيشنهاد دهند.
راه بيرون رفتن را مسدود کنيد.
نوجوان سيزده ساله ای را می شناختيم که يکبار هنگامی که خواب بود با لباس زير از منزل بيرون آمده بود. او چنان از اين کار نگران و وپريشان شده بود که فردا يک کلاه کاسکت, يک صندلی و يک سطل آشغال را پشت در اتاقش گذاشته بود تا اگر مجدداً از اتاق بيرون رفت, سر و صدای توليد شده او را از خواب بيدار کند. خوشبختانه اين کار مؤثر واقع شد. در مورد کودکان کوچکتر , قفل را قدری بالاتر از حد معمول نصب کنيدتا دست کودک نتواند به راحتی به آن برسد. يا اينکه يک فنر يا کشی به در نصب کنيدکه کودک در اتاق محبوس نوسد ولی مجبور شود برای ترک اتاق کمی تلاش کند. بدين ترتيب, کودک مطمئناً هنگامی که تلاش می کند از اتاق بيرون بيايد, از خواب بيدار می شود و در عين حال, در هنگام خطر نيز می تواند از اتاق بيرو ن بيايد. توجه کنيد که هرگز در را روی کودک قفل کنيد.(دکتر گاربر )

برای مشاهده ادامه مطلب کلیک کنید